بویژه که به نظر می‌رسد مسکو از اینکه توانسته با فروش سامانه موشکی خود به ترکیه میان همپیمانان ناتو تنش ایجاد کرده و به عنوان یک تولیدکننده جهانی سلاح بیش از پیش عرض اندام کند، احساس رضایت می‌کند و رسانه‌های روسی در جریان خریداری (اس-400) جانب ترکیه را گرفته و با تعریف و تمجید از این سامانه دفاع هوایی گفته‌اند، هند نیز طالب این سیستم است. اما در این بین امریکا بیش از هر کشوری در جهان نگران خرید اخیر ترکیه است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، در پی امضای قرارداد تسلیحاتی بین ترکیه و روسیه و گزارش روزنامه ترکیه‌ای حریت مبنی بر اینکه ترکیه در خرید سامانه دفاع هوایی (اس-400) روسی خیلی جلوتر از برنامه‌ریزی‌های خود است و «به منظور بهره‌برداری هر چه سریع‌تر از این سامانه ودیعه لازم برای خریداری آن را به روسیه پرداخت کرده»، جانی مایکل، سخنگوی پنتاگون طی یک بیانیه کتبی که به خبرگزاری اس.ان.بی.سی ارسال کرد، گفت: «ما نگرانی‌های خود بابت اقدام احتمالی مسئولان ترکیه مبنی بر خرید (اس-400) را اعلام کرده‌ایم. سامانه دفاع موشکی ناتو که از تکنولوژی یکسان در همه کشورهای عضو برخوردار است، همچنان بهترین گزینه برای دفاع همه‌جانبه از ترکیه در مقابل تهدیدات منطقه‌ای است.»
چند ماهی است که بازار گمانه‌زنی‌ها درباره فروش سامانه (اس-400) روسیه به آنکارا به بهای 5/2 میلیارد دلار داغ شده، اما طبق گزارش روزنامه حریت، این معامله بسیار بیشتر از این گمانه‌زنی‌ها پیشرفت داشته است. این روزنامه به نقل از رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه گفته است: «دوستان ما هم اکنون قرارداد فروش (اس-400) را امضا کرده‌اند. تا جایی‌که من می‌دانم، ودیعه لازم برای خریداری پرداخت شده و روند امور ادامه پیدا خواهد کرد.» اردوغان همچنین با تأکید بر اینکه او و رئیس جمهوری روسیه «درباره این مسأله بسیار مصمم هستند»، از آنهایی که وی را به خاطر خریداری سامانه دفاع هوایی از روسیه شماتت کرده‌اند، بشدت انتقاد کرد و گفت: «آنکارا نیازی به دخالت کسی برای تصمیم‌گیری درباره اینکه چه چیزی بخرد ندارد و بدون توجه به خواسته‌های ناتو، خودش در این زمینه اقدامات لازم را انجام خواهد داد.»
ترکیه که از سال 1952 عضو پیمان ناتو است، انتقال تکنولوژی روسی را یک اولویت ملی برای توسعه صنعت دفاعی داخلی خود می‌بیند و سازندگان امریکایی موشک‌های دفاعی نیز ممکن است اهمیت چندانی برای به اشتراک‌گذاری این دارایی ارزشمند با دیگران قائل نباشند. نکته اینجاست که هنوز مشخص نیست هدف بلندمدت ترکیه از خریداری سامانه (اس-400) [با توجه به اینکه این سامانه به سخت افزارهای ناتو شباهتی ندارد] چیست؟
مارک ساندرز، سخنگوی ناتو، در بیانیه‌ای که از طریق ایمیل به خبرگزاری سی.ان.بی.سی، ارسال کرده، نوشته است: «تصمیم با خود همپیمانان است که چه سلاحی بخرند. آنچه برای ناتو اهمیت دارد، این است که همپیمانان تجهیزاتی تهیه کنند که از تکنولوژی یکسان با سایر تجهیزات اعضای ناتو برخوردار باشد. به این معنی که همه اعضای ناتو باید سلاح‌هایی با قابلیت عملکرد یکسان داشته باشند. از همین رو از نظر ساندرز و بسیاری از امریکایی‌ها از آنجا که «هیچ کدام از همپیمانان ناتو از سامانه (اس-400) استفاده نمی‌کنند و ناتو در جریان جزئیات هیچ خریدی از این دست قرار نگرفته است»، ترکیه نباید دست به چنین اقدامی می‌زد.
ترکیه در گذشته هم چندین بار تلاش کرده از رقبای امریکا سامانه‌های دفاع هوایی بخرد، اگرچه که این تلاش‌ها به خاطر فشارهایی که از سوی ناتو اعمال شده با عقب‌نشینی ترکیه مواجه شده است. در سال 2015، ترکیه تصمیم گرفت سامانه موشکی دفاع هوایی دوربرد اف.دی-2000 را به قیمت 4/3 میلیارد دلار از چین بخرد. اما بعد از مواجه شدن با فشارهای ناتو مجبور شد از این تصمیم عقب‌نشینی کند. البته چین هم حاضر نشد تکنولوژی خود را تمام و کمال در اختیار ترکیه قرار دهد.
تصمیم ترکیه برای خریداری
اس-400 پیام‌های دیگری هم برای واشنگتن دارد و آن اینکه ترکیه که یکی از اعضای قدیمی ناتوست، ممکن است بزودی موضع خود را نسبت به پایگاه هوایی اینجرلیک تغییر دهد. اینجرلیک مقر هواپیماهای جنگی و بمب‌های جاذبه‌ای هسته‌ای امریکاست. به علاوه، پرسش‌ها درباره اقدامات اخیر ترکیه وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم این کشور سال آینده اولین سری از 100 جت جنگنده اف-35 خود را دریافت می‌کند و در تکنولوژی ساخت این جنگنده پیشرفته سهیم خواهد شد. استیون کوک که تحصیلاتش در زمینه مطالعات آفریقا و خاورمیانه و یکی از اعضای شورای روابط خارجی است، می‌گوید: «فهرست نگرانی‌های امریکایی‌ها از سیاست‌ها و رفتار ترکیه بسیار گسترده است.» این موارد نه تنها شامل خریداری تجهیزات اس-400 از روسیه می‌شود، بلکه موارد دیگری از قبیل «تهدید لغو دسترسی امریکا به اینجرلیک» نیز جزو آن است.
ترکیه از همپیمانی امریکا با نیروهای تحت حمایت واحدهای کرد سوریه (ی.پ.گ) برای شکست داعش عصبانی است. کوک می‌گوید: «آنکارا درست فکر می‌کند که گروه «ی.پ.گ» شعبه‌ای از پ.ک.ک است. روابط امریکا با این گروه از طریق نیروهای دموکراتیک سوریه بیش از هر عامل دیگری سبب ایجاد تنش در روابط ترکیه و امریکا شده است.» در ضمن، اردوغان در مصاحبه‌ای با خبرنگاران از عملکرد همپیمانان ناتو با عصبانیت یاد کرده و گفته است: «آنها به سازمان‌های تروریستی تانک، توپ و وسایل نقلیه زرهی می‌دهند اما نوبت ما که می‌رسد، با وجود آنکه بهای این اقلام را می‌پردازیم، باز هم نمی‌توانیم برخی نیازهای خود در این زمینه را خریداری کنیم. بنابراین تصمیم گرفتیم که خودمان پهبادهایمان را تولید کنیم.»
مایکل، سخنگوی پنتاگون تلاش کرده سردی روابط ترکیه و امریکا را کم‌اهمیت جلوه دهد. او در این زمینه گفته است: «ترکیه یکی از همپیمانان مهم ناتوست و ما به تعهدات خود در قبال این کشور بشدت پایبند هستیم.» این مقام پنتاگون همچنین گفته است «دو کشور روابط تجاری-نظامی و دفاعی-تجاری مهمی با یکدیگر دارند. ترکیه همچنان به سامانه ضدموشکی مورد قبول اعضای ناتو، شامل امریکا پایبند است. امریکا متعهد است تجهیزات خریداری شده توسط ترکیه را به محض آنکه شرایطش فراهم شود، به این کشور تحویل دهد.»
