اقتصادآنلاین-مریم علیزاده؛ با نزدیک شدن به زمان 22 اردیبهشت و اعلام نظر ترامپ در خصوص برجام، گمانه زنیها در پیرامون این موضوع به اوج خود رسیده است. به نظر میرسد رفته رفته با نزدیک شدن به این تاریخ شاهد ادامه روند ریزشی شاخصها باشیم.
در نتیجه توقف رشد پرشتاب قیمتها در بازارهای جهانی، افزایش نگرانیها از آینده برجام با توجه به اظهارات اخیر مقامات داخلی و فضای انتظاری در آستانه ارائه گزارشهای سالانه شرکتها از عمده دلایل افت این روزهای دماسنج بازار سرمایه است.
آمار و ارقام بازار امروز
شاخص کل بورس تهران روز جاری با افت 0.55 درصدی مواجه شد و در سطح 93 هزار و 100 واحدی قرار گرفت. شاخص هم وزن نیز تقریبا به همین میزان افت را تجربه کرد و با عقبگرد 0.5 درصدی در ارتفاع 16هزار و 526 واحد آرام گرفت. هرچند ارزش معاملات افزایش چشمگیری را به نمایش گذاشت، اما بیش از 90 درصد این رقم به معاملات عمده و بلوکی اختصاص داشت. ازاین رو سهامداران بورس تهران حدود 770 میلیون ورقه بهادار به ارزش 194 میلیارد تومان در 41 هزار نوبت دست به دست کردند که از این میزان تنها 102 میلیارد تومان به معاملات خرد سهام و حق تقدم در بورس اختصاص داشت.
ترینهای بورسی
شاخص کل امروز تحت تاثیر معاملات منفی نمادهای «فارس»، «فملی»، «شپنا» و «شپدیس» روز سختی را سپری کرد و این نمادهای به ترتیب 155، 37، 35 و 25 واحد شاخص را به عقب کشیدند. اما در سمت مثبتهای بازار، نمادهای «مبین»، «کچاد» و «جم» به ترتیب 22، 18 و 10 واحد از افت بیشتر شاخص جلوگیری کردند.
همچنین بورس تهران امروز در مجموع شاهد تغییر مالکیت حدود 4 میلیارد تومانی به نفع معامله گران حقوقی بود.در این میان نماد معاملاتی شرکت کالسیمین بیشترین مشارکت بازیگران حقوقی را به خود دید. پس از«فاسمین»، «شتران» شاهد بیشترین تغییر مالکیت به نفع معامله گران حقوقی به ارزش دو میلیارد تومان بود. در آن سوی بازار نماد معاملاتی شرکت پتروشیمی مبین شاهد بیشترین تغییر مالکیت سهام به نفع حقیقیها بود. بر این اساس امروز حدود 8 میلیون سهم «مبین» به ارزش 1.8 میلیارد تومان از معامله گران حقوقی به سبد سهام پرتفوی حقیقیها منتقل شد.
قندیها که طی روزهای اخیر با تفکر بتای منفی (رابطه معکوس با شاخص کل) مورد توجه معامله گران قرار گرفته اند، امروز نیز معاملات مثبتی را از خود به نمایش گذاشتند. از این رو تا پایان ساعت دادوستد، شاهد افزایش تقاضا و نهایتا رشد قیمتی در بازه 2 تا 4 درصدی برای تمام نمادهای این گروه بودیم.
همچنین امروز پس از گروه فلزات اساسی، بیشترین حجم و ارزش معاملات در اختیار نمادهای زیرمجموعه گروه کانههای فلزی و مواد شیمیایی قرار گرفت.
توقف رشد پرشتاب قیمت کالاهای جهانی
با انتشار اخبار مثبت از اقتصاد ایالات متحده آمریکا و در نتیجه تقویت شاخص دلار، در اواخر هفته گذشته شاهد افت قیمت کامودیتیها در بازارهای جهانی بودیم. از سویی دیگر نگاهی به روند معاملات صنایع بورسی نشان می دهد بورس تهران از ابتدای تابستان سال گذشته تا کنون، بیشتر رشد خود را مدیون افزایش قیمتها در بازارهای جهانی بوده است؛ به طوری که در این بازه زمانی به واسطه رشد قیمتها در بازارهای جهانی، فلزیها، معدنیها و فرآوردههای نفتی بیشترین بازدهی را در کارنامه فصلی خود ثبت کرده اند. در این میان هر چند وضعیت کنونی حاکی از توقف رشد پرشتاب قیمتها در بازارهای کالایی است اما قیمتهای کنونی همچنان بالاتر از بودجه شرکتها بوده و به نظر میرسد تداوم این روند نیز وضعیت مثبتی را برای شرکتهای کامودیتی محور رقم میزند. در مجموع به نظر می رسد شرایط مذکور تردیدهایی را در میان فعالان بازار سهام در خصوص ادامه روند سودآوری شرکتهای کالا محور ایجاد کرده است.
نگرانیهای برجامی در بورس تهران
اظهارات اخیر سیاستمداران داخلی و خارجی پیرامون برجام جوی سیاسی بر فضای اقتصاد ایران تزریق کرده است. هر چند سخنان رئیس جمهور آمریکا مبنی بر احتمال خروج آمریکا از برجام طبیعتا اقتصاد و در صدر آن بازار سهام را تهدید میکند اما واقعیت این است که خروج آمریکا از این توافق هسته ای به معنای لغو برجام و بازگشت ایران به تحریمهای گذشته نیست؛ چرا که آمادگی کشورمان و همچنین اظهارات مقامات اروپایی نشان می دهد که برجام میتواند حتی بدون حضور آمریکا ادامه یابد.
در نتیجه دستاوردهای برجامی برای کشورمان احتمالا پا بر جا خواهند ماند. احتمال لغو برجام هر چند بسیار اندک ارزیابی می شود اما در صورت وقوع به معنای بازگشت به دوره تحریم بوده و تبعات متفاوتی بر بازار سهام کشورمان در کوتاه مدت و بلندمدت خواهد داشت. در این میان اما از دیدگاه کارشناسان سیاسی خروج یک طرفه آمریکا از برجام محتمل ترین سناریو پیش رو است که در صورت وقوع نهایتا میتواند چشم انداز مثبت ناشی از این تفاهم نامه را کمرنگ کند و به نظر نمی رسد واکنش شدید بازار سهام را در پی داشته باشد.
بورس در انتظار گزارش سالانه شرکتها
همان طور که بارها مورد تاکید قرار گرفته است، این گزارشهای سالانه هستند که می توانند به عنوان محرک جدی گروههای بزرگ بازار سهام ظاهر شده و سوخت جدید رشد بورس را فراهم آورد. این گزارشها از آنجا برای سرمایه گذاران و فعالان بازار از اهمیت برخوردار است که حاوی نکات مهمی از عملکرد شرکتها است.
در حال حاضر گزارشهای ماهانه ارسال شده روی سامانه کدال، حکایت از وضعیت مناسب شرکتها به ویژه فلزی – معدنی و پالایشی دارد. شرایطی که به دنبال آن انتظار می رود در گزارشهای سالانه شاهد تعدیل مثبت این شرکتها باشیم. از روند معاملات این روزهای بورس تهران نیز می توان چنین استنباط کرد که فعالان بازار در انتظار انتشار این گزارشها بوده و تا حدودی دست از خرید و فروش سهام کشیده اند. در این میان با توجه به شرایط حاکم بر بازارهای جهانی طی ماههای گذشته، احتمالا شاهد گزارشهای مناسبی از شرکتهای کالایی خواهیم بود. با این وجود باید دید این شرکتها تا چه میزان در استفاده از فضای پررونق بازارهای جهانی موفق عمل کرده اند.
کوتاه از فرابورس
شاخص ایفکس هم که در ابتدای صبح روز مثبتی را آغاز کرده بود با افزایش فشار فروش در نماد «وگردش» از ریزش در امان نماند و با افت 15 واحدی به پله یک هزار و 40 واحدی بازگشت. البته گفتنی است بیشترین تاثیر را بر شاخص فرابورس، معاملات منفی «مارون» و «وکوثر» داشتند. اما از سویی دیگر افت قیمتی در نماد «زاگرس» که از ابتدای اردیبهشت ماه آغاز شده بود سبب جذاب شدن این نماد میان سهامداران شد. از این رو امروز شاهد رشد تقاضا و نهایتا افزایش 3.5 درصدی قیمت در نماد پتروشیمی زاگرس بودیم.